WPRAWKA

instalacja

Szostak/Fibich

Dzielnica Niebuszewo 

(zostanie przygotowana odpowiednia mapka)

 

Dziękuję za list i dodatek, mały promyk nadziei! Nie macie najmniejszego pojęcia, jakie mamy tu „życie”, nam się to wcześniej również nie śniło. (...) Tak bardzo proszę o napoczęty kawałeczek mydła (...) Czy masz zbędny stary kapelusz, ja żadnego nie posiadam. (...) Nie mamy pojęcia, skąd mogłaby przyjść dla nas pomoc. Ameryka śpi, a przecież tylko stamtąd byłoby to możliwe. Jesteśmy tu już 6 tygodni, czyta się to inaczej, niż jak się musi tego doświadczyć! Wciąż śnieg i lód, wszyscy mamy zmarznięte stopy (...) Gdyby tylko organizacje mogły pracować szybciej, wołamy SOS.  (Käte Meyer, 20.03.1940, Głusk)

W nocy z 12 na 13 lutego 1940 roku aresztowano do deportacji 1120 Żydów pomorskich, w tym 846 osób ze Szczecina. 16 lutego docierają do tymczasowego obozu w Lublinie, skąd przesiedlani są do miast: Piaski, Bełżyce i Głusk. Tam trafiają do mieszkań żydowskich rodzin, a później do utworzonych gett. Była to w państwie rządzonym przez nazistów pierwsza zorganizowana deportacja z obszaru tzw. Starej Rzeszy, w której Żydów, obywateli państwa niemieckiego, wywieziono poza jej obszar, na tereny podbite. Stanowiła swoiste ćwiczenie, w celu osiągnięcia biegłości w przeprowadzaniu następnych deportacji odbywających się w kolejnych latach niemal w całej Europie.

Własnoręcznie przepisujemy treść listów już raz napisanych. Na ulicach Niebuszewa, pod odzyskanymi adresami szczecińskich Żydów, markujemy miejsca policzalnych nieobecności. "Sarah" i "Israel" posiadali imiona własne, swoje domy i jeden los. 

 

Podziękowania dla: Eryka Krasuckiego, Róży Król, Agnieszki Wysockiej, Doroty Makrutzki, Guntera Dehnerta, Zbigniewa Plesnera, Witolda Dąbrowskiego.

Partnerami projektu są: Muzeum Pomorza w Greifswaldzie, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Szczecinie, Trafostacja Sztuki w Szczecinie,  Akademia Sztuki w Szczecinie.

W realizacji projektu wykorzystano materiały pochodzące z zasobów Archiwum Państwowego w Szczecinie.

 

 

W instalacji „Wprawka” można zauczestniczyć na różne sposoby. Już dzisiaj można zapoznać się z zaznaczonymi miejscami na mapie (do ściągnięcia tutaj: https://bit.ly/3kyOGbW ), do których warto dotrzeć we wtorek 22 września od 12. Tego samego dnia od 12 do 20 na tych, którzy wolą wersję papierową mapy, będziemy czekać pod siedzibą TSKŻ przy ul. Niemcewicza 1. W trakcie wędrówki będzie można zeskanować QR kod lub wejść na stronę internetową projektu: www.wprawka.pl - z fragmentów informacji zamieszczonych w różnych miejscach będzie można poskładać własną opowieść o miejscach i ludziach tam niegdyś żyjących.

22 września, 12-20, Dzielnica Niebuszewo, Spoiwa Kultury 2020: "Wprawka", Szostak/Fibich